1. Định nghĩa hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

1.1. Định nghĩa hóa đơn điện tử?

            Hoá đơn điện tử là tập hợp các thông điệp dữ liệu điện tử về bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ, được khởi tạo, lập, gửi, nhận, lưu trữ và quản lý bằng phương tiện điện tử. HĐĐT được khởi tạo, lập, xử lý trên hệ thống máy tính của tổ chức đã được cấp mã số thuế khi bán hàng hoá, dịch vụ và được lưu trữ trên máy tính của các bên theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử.

1.2. Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là gì?

Máy tính tiền là gì?

Máy tính tiền có kết chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ nhận, truyền dữ liệu điện tử, là một hay hệ thống thiết bị điện tử có giải pháp công nghệ thông tin, gồm những chức năng chính:

• Tính tiền;
• Lưu trữ dữ liệu bán hàng;
• Khởi tạo hoá đơn điện tử có mã của cơ quan thuế;
• Tra cứu & báo cáo giao dịch

Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là gì?

Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế được khởi tạo từ máy tính tiền, theo quy định tại Điều 89 Luật Quản lý thuế ngày 13 tháng 6 năm 2019, Điều 11 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP, Điều 1 Thông tư số 78/2021/TT-BTC được thể hiện ở dạng dữ liệu điện tử.

2. Cơ sở pháp lý

Những quy định về hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền mới nhất dựa theo thông tư, nghị định sau: 

(1) Nghị định 123/2020/NĐ-CP

Về định nghĩa hoá đơn điện tử, Theo Điều 89 Luật Quản lý thuế 2019 và Điều 3 Nghị Định 123 thì:

Hóa đơn điện tử là hóa đơn có mã hoặc không có mã của cơ quan thuế được thể hiện ở dạng dữ liệu điện tử do tổ chức, cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ lập bằng phương tiện điện tử để ghi nhận thông tin bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định của pháp luật về kế toán, pháp luật về thuế, bao gồm cả trường hợp hóa đơn được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.”

(2) Thông tư 78/2021/TT-BTC

Theo Thông tư 78/2021/TT-BTC: Bắt buộc sử dụng hoá đơn điện tử trên phạm vi toàn quốc từ ngày 1/7/2022.

Hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền được xem như một mô hình chuyển đổi số doanh nghiệp được áp dụng với các doanh nghiệp tại Việt Nam. Những hình thức hoá đơn điện tử bao gồm:

• Hoá đơn điện tử có mã CQT;
• Hoá đơn được khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu đến cơ quan thuế

3. Lợi ích khi áp dụng hoá đơn điện tử từ máy tính tiền

Sau đây là những lợi ích nổi bật khi áp dụng hoá đơn điện tử từ máy tính tiền:

3.1 Lợi ích của hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền với cơ quan thuế

• Tối giản thủ tục kê khai, nộp thuế giúp cơ quan thuế quản lý hoạt động kinh doanh của các đơn vị dễ dàng hơn
• Minh bạch các hoạt động nộp thuế, hạn chế các trường hợp kê khai không tự giác, trung thực từ hộ kinh doanh

3.2 Lợi ích của hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền với người nộp thuế, các đơn vị kinh doanh

• Doanh nghiệp, hộ kinh doanh tiết kiệm thời gian, chi phí, nhân lực khi mua hoá đơn chứng từ hợp pháp, xử lý sai sót trực tiếp cho những giao dịch phát sinh trên thiết bị tính tiền của đơn vị khi cài đặt phần mềm hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế được khởi tạo từ máy tính tiền theo tiêu chuẩn của cơ quan thuế… 
• Các khoản mua hàng hoá, dịch vụ sử dụng hoá đơn khởi tạo từ máy tính tiền được xác định là khoản chi có đủ hoá đơn chứng từ hợp pháp khi xác định nghĩa vụ thuế;
• Đơn vị kinh doanh sử hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền giúp giao dịch với khách hàng minh bạch, thuận tiện hơn, tăng tỷ lệ quay lại sử dụng dịch vụ.

Như vậy, Việc sử dụng hóa đơn điện tử kết nối máy tính tiền sẽ mang lại lợi ích kép cho cả cơ quan thuế và người nộp thuế như là nhà hàng, quán ăn… 

4. 08 đối tượng sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

Đối tượng có thể sử dụng hoá đơn khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế là những doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai, đang có hoạt động kinh doanh hàng hoá, dịch vụ trực tiếp đến người dùng theo 8 loại hình kinh doanh sau:

– Trung tâm thương mại

– Siêu thị

– Bán lẻ hàng tiêu dùng

– Ăn uống

– Nhà hàng

– Khách sạn

– Bán lẻ thuốc tân dược

– Dịch vụ vui chơi, giải trí và các dịch vụ khác

5.  Điều kiện sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

– Đơn vị được trang bị hạ tầng công nghệ thông tin như máy tính, thiết bị điện tử có kết nối internet.

– Đơn vị sử dụng phần mềm hoá đơn điện tử, có dẫn truyền dữ liệu hoá đơn điện tử tới Cơ quan thuế; 

* Nếu doanh nghiệp, hộ kinh doanh sử dụng hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền thì cần thay đổi phần mềm HĐ ĐT đáp ứng chuẩn định dạng dữ liệu hóa đơn theo quy định tại Quyết định 1510/QĐ-TCT ngày 21/9/2022.

6. Nguyên tắc áp dụng hoá đơn điện tử từ máy tính tiền

Dựa theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP, những nguyên tắc sau được áp dụng với hoá đơn điện tử 

• Thứ nhất, đơn vị cần đảm bảo nhận biết hoá đơn in từ máy tính tiền truyền dẫn dữ liệu điện tử với cơ quan thuế
• Thứ hai, Các khoản mua hàng hoá, dịch vụ sử dụng hoá đơn khởi tạo từ máy tính tiền được xác định là khoản chi có đủ hoá đơn chứng từ hợp pháp khi xác định nghĩa vụ thuế (hoặc sao chụp hóa đơn hoặc tra thông tin từ Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế về hóa đơn);

7. Nội dung hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

Tương tự như hoá đơn điện tử, hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính cần có đầy đủ nội dung sau:

• Thông tin người bán bao gồm Tên, địa chỉ, mã số thuế;
• Thông tin người mua bao gồm Mã định danh cá nhân, mã số thuế,… (nếu có yêu cầu từ người mua)
• Thông tin hàng hóa xuất bán, dịch vụ;
• Tên sản phẩm, dịch vụ
• Đơn giá
• Số lượng
• Giá thanh toán
• Thời điểm lập hóa đơn
• Mã của cơ quan thuế

Lưu ý: 

*Trong trường hợp doanh nghiệp nộp thuế theo phương pháp khấu trừ:

• Nội dung hóa đơn: Ghi đầy đủ thông tin giá bán chưa thuế GTGT; thuế suất GTGT; tiền thuế GTGT; tổng tiền thanh toán có GTGT;

*Đối với mã của cơ quan thuế trên hóa đơn điện tử tạo từ máy tính tiền:

• Khi đơn vị đăng ký sử dụng hoá đơn điện tử, cơ quan thuế sẽ cấp mã cho đơn vị;
• Mã được cấp tự động và theo dải ký tự;
• Đơn vị sẽ có mã riêng không trùng lặp

8. Trách nhiệm người người xuất hoá đơn khởi tạo từ máy tính tiền

Thông tư 78/2021/TT-BTC đã quy định cụ thể về trách nhiệm của người bán hàng hay người xuất hoá đơn khởi tạo từ máy tính tiền:

• Đảm bảo đã đăng ký sử dụng hoá đơn điện tử có mã của cơ quan Thuế được khởi tạo từ máy tính tiền kết chuyển dữ liệu đến cổng thông tin điện tử của cơ quan Thuế áp dụng theo quy định tại điều 15, Nghị định 123/2020/NĐ-CP.
• Đảm bảo lập HĐĐT có mã của cơ quan Thuế khởi tạo từ máy tính tiền theo quy định tại điều 11, nghị định 123/2020/NĐ-CP và thông tư 78.
• Đảm bảo áp dụng dải ký tự có mã được cấp bởi Cơ quan thuế khi lập Hoá đơn điện tử có mã của CQT khởi tạo từ máy tính tiền kết chuyển dữ liệu với CQT, liên tục và duy nhất;
• Đảm bảo chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử có mã của Cơ quan thuế được khởi tạo từ máy tính tiền đến cổng Thông tin điện tử của Cơ quan thuế ngay trong ngày xuất hóa đơn. 
• Việc chuyển dữ liệu sẽ được thực hiện thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ nhận, truyền dữ liệu hóa đơn điện tử. Các đơn vị cung cấp dịch vụ nhận truyền dữ liệu phải đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định, được Tổng Cục Thuế thẩm định và công nhận.

9. Câu hỏi liên quan đến hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền 

9.1 Máy tính tiền có phải là thiết bị xuất hóa đơn điện tử có mã hợp pháp?

Máy tính tiền là thiết bị xuất hóa đơn điện tử có mã hợp pháp bởi những nguyên nhân sau:

• Máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế là thiết bị điện tử đồng bộ hay một hệ thống nhiều thiết bị điện tử được kết hợp với nhau bằng một phần mềm bán hàng có chức năng chung như: tính tiền, lưu trữ các thao tác bán hàng, số liệu bán hàng, in hoá đơn, tra cứu giao dịch, báo cáo giao dịch, …
• Máy tính tiền được kết nối chuyển dữ liệu đến cơ quan thuế theo định dạng chuẩn bằng phương thức điện tử thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ nhận, truyền, lưu trữ dữ liệu điện tử.

9.2 Doanh nghiệp có thể sử dụng song song cả HĐĐT có mã và HĐĐT có mã từ máy tính tiền hay không? Khi nào thì được sử dụng song song như vậy?

Giải pháp cấp mã của cơ quan thuế trên hóa đơn điện tử được khởi tạo từ máy tính tiền có kết chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế:

• Mã của cơ quan thuế được cấp tự động, theo dải ký tự cho từng cơ sở kinh doanh nêu tại khoản 2 điều này khi đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế và đảm bảo không trùng lặp.

9.3 Đơn vị kinh doanh bán lẻ có phải bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền?

Bà Tạ Thị Phương Lan, Phó Vụ trưởng Vụ quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, cá nhân, Tổng cục Thuế cho biết:

Việc sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền chưa phải là quy định bắt buộc mà doanh nghiệp, hộ kinh doanh có thể lựa chọn hình thức hóa đơn này để đáp ứng cho nhu cầu sử dụng của mình và khách hàng. Tuy nhiên, Tổng Cục Thuế đang khuyến khích doanh nghiệp, hộ kinh doanh sử dụng và đã có lộ trình triển khai hoá đơn điện tử từ máy tính tiền.

9.4 Gửi thông báo phát hành hóa đơn này đến cơ quan Thuế bằng cách nào?

Bước 1: Lập hồ sơ thông báo phát hành hóa đơn thông qua tổ chức giải pháp hóa đơn điện tử

Tổ chức kinh doanh trước khi sử dụng hóa đơn cho việc bán hàng hóa, dịch vụ phải lập và gửi tờ khai Mẫu số: 01ĐKTĐ/HĐĐT qua cổng thông tin điện tử của cơ quan thuế.

Bước 2: Cơ quan thuế tiếp nhận hồ sơ

Trường hợp hồ sơ được nộp thông qua giao dịch điện tử, việc tiếp nhận, kiểm tra, chấp nhận hồ sơ do cơ quan thuế thực hiện thông qua hệ thống xử lý dữ liệu điện tử.

10. Vi Na – Giải pháp hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đáp ứng Thông tư 78, Nghị định 123 mới nhất

Lợi ích của việc áp dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền giúp chủ động việc lập hóa đơn khi có phát sinh bán hàng hóa, dịch vụ, so với HĐĐT có mã thông thường; không bắt buộc phải ký số trên hóa đơn; chủ động trong xử lý sai, sót phát sinh ngay trên thiết bị của NNT nếu đã được cài đặt phần mềm HĐĐT từ máy tính tiền theo chuẩn của cơ quan thuế.

Đặc biệt Giải pháp hoá đơn khởi tạo từ máy tính tiền Vi Na sẽ bảo đảm:

– Đáp ứng mọi quy định hiện hành như Thông tư 78, Nghị định 123

Thời gian áp dụng triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền từ tháng 12/2022, CQT sẽ thông báo tới từng đối tượng yêu cầu phải chuyển đổi sang áp dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền đảm bảo hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho NNT, không làm gián đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị.